सामान्यरूप मराठी व्याकरण प्रश्नसंच
Question : 1
विभक्ती प्रत्यय किंवा शब्दयोगी अव्यय लागून तयार झालेल्या नामाच्या रूपाला --------- म्हणतात
Correct Answer: सामान्य रूप
विभक्ती प्रत्यय किंवा शब्दयोगी अव्यय जोडण्यापूर्वी नामाच्या मूळ रूपात जो बदल होतो, त्याला सामान्य रूप म्हणतात.
Question : 2
'कडा' या शब्दाचे सामान्य रूप ओळखा
Correct Answer: कड्या
'कडा' (मूळ नाम) या शब्दाला प्रत्यय लागताना (उदा. कड्यावर, कड्याला) त्याचे सामान्य रूप कड्या असे होते.
Question : 3
नामाला किंवा सर्वनामाला विभक्तीचे प्रत्यय जोडताना त्याच्या मूळ रूपात जो बदल करावा लागतो , त्याला काय म्हणतात
Correct Answer: सामान्य रूप
Question : 4
'अ' कारान्त पुल्लिंग नामाची सामान्य रूपे ------------- होतात
Correct Answer: 'आ' कारान्त
उदा. खांब (अ-कारान्त) + ला \rightarrow खांबाला. येथे सामान्य रूप खांबा (आ-कारान्त) होते.
Question : 5
'आ' कारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्य रूप ------------- होतात
Correct Answer: 'या' कारान्त
उदा. घोडा (आ-कारान्त) + ला \rightarrow घोड्याला. येथे सामान्य रूप घोड्या (या-कारान्त) होते.
Question : 6
'ई' कारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्य रूपे ------------- होतात
Correct Answer: 'या' कारान्त
उदा. धोबी (ई-कारान्त) + ला \ धोब्याला. येथे सामान्य रूप धोब्या (या-कारान्त) होते.
Question : 7
'ऊ' कारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्य रूप ------------- होते
Correct Answer: 'वा' कारान्त
उदा. विंचू (ऊ-कारान्त) + ला \ विंचवाला. येथे सामान्य रूप विंचवा (वा-कारान्त) होते.
Question : 8
'अ' कारान्त स्त्रीलिंगी नामाचे सामान्य रूप एकवचनात 'ए' कारान्त व अनेकवचनात ------------- होते
Correct Answer: 'वा' कारान्त
टीप: सामान्य नियमानुसार 'अ' कारान्त स्त्रीलिंगी नामाचे सामान्य रूप अनेकवचनात 'ई' कारान्त होते (उदा. भिंत \rightarrow भिंतींना). परंतु अनेक 'ऊ' कारान्त स्त्रीलिंगी नामाचे सामान्य रूप अनेकवचनात वा कारान्त होते (उदा. सासू \rightarrow सासवांना).
Question : 9
'सुंदर स्त्रीचे रूप तेजस्वी मोत्यांमुळे अधिकच खुलते.' या वाक्यातील कोणत्या शब्दाचे सामान्य रूप झाले आहे
Correct Answer: मोत्यांमुळे
'मोती' (मूळ नाम) \rightarrow मोत्यां (सामान्य रूप) + मुळे (शब्दयोगी अव्यय). त्यामुळे 'मोत्यांमुळे' या शब्दात सामान्य रूप झाले आहे.
Question : 10
ऊ-कारांत नपुंसक लिंगी नामाचे सामान्य रूप आ-कारांत होते - या नियमाला खालीलपैकी कोणता पर्याय अचूक आहे
Correct Answer: कोकरू-कोकराने
कोकरू (मूळ नाम) \rightarrow कोकरा (आ-कारान्त सामान्य रूप) + ने (प्रत्यय). हा पर्याय नियमात अचूक बसतो.
Question : 11
सामान्य रूप असलेली शब्दजोडी ओळखा
Correct Answer: नदी-नदीला
'नदी' (मूळ नाम) + 'ला' (प्रत्यय). विभक्ती प्रत्यय जोडल्यामुळे 'नदी' या शब्दाचे 'नदी' हे सामान्यरूप (जे बदललेले नाही) झाले आहे. इतर पर्याय योग्य नाहीत.
Question : 12
खालीलपैकी अचूक पर्याय निवडा
अ) अकारान्त, ईकारान्त व उकारान्त विशेषांचे सामान्य रूप होत नाही
ब) ई-कारान्त नपुंसकलिंगी नामचे सामान्य रूप आकारान्त होते
क) अकारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्य रूप ई-कारान्त होते
अ) अकारान्त, ईकारान्त व उकारान्त विशेषांचे सामान्य रूप होत नाही
ब) ई-कारान्त नपुंसकलिंगी नामचे सामान्य रूप आकारान्त होते
क) अकारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्य रूप ई-कारान्त होते
Correct Answer: फक्त अ बरोबर
Question : 13
पुढील विधाने वाचा –
अ) ई-कारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्य रूप या-कारान्त होते
ब) ऊ-कारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्य रूप वा-कारान्त होते
क) ओ-कारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्य रूप ओ-कारान्त राहते
अ) ई-कारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्य रूप या-कारान्त होते
ब) ऊ-कारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्य रूप वा-कारान्त होते
क) ओ-कारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्य रूप ओ-कारान्त राहते
Correct Answer: सर्व बरोबर
अ) धोबी \ धोब्या (या-कारान्त). ब) विंचू \ विंचवा (वा-कारान्त). क) किलो \ किलोला (ओ-कारान्त राहते).
सर्व विधाने बरोबर आहेत.
Question : 14
मूळ शब्दातील अन्त्य स्वर ऱ्हस्व असला तर सामान्य रूपाच्या वेळी तो ----------- होतो
Correct Answer: दीर्घ होतो
ऱ्हस्व स्वर असलेले इ-कारान्त किंवा उ-कारान्त नाम सामान्य रूप होताना दीर्घ होते. (उदा. कवी \ कवीला, गुरु \ गुरूला)
Question : 15
अनुरूप, अनुसार यासारखे शब्द जोडताना मागील शब्दाचे सामान्यरूप होऊन मग ------------- संधी होते
Correct Answer: पूर्वरूप
मागील शब्दाचे सामान्यरूप कायम ठेवून पुढील शब्दाचा स्वर लोप पावतो, तेव्हा पूर्वरूप संधी होते. (उदा. खेळ + अनुसार \ खेळा + अनुसार \ खेळानुसार).
Question : 16
पुढीलपैकी कोणत्या शब्दाचे वा-कारान्त सामान्य रूप होते
Correct Answer: सासू
सासू (ऊ-कारान्त स्त्रीलिंगी) या नामाचे अनेकवचनी सामान्य रूप सासवा (वा-कारान्त) असे होते.
Question : 17
खालील वाक्य वाचा व योग्य पर्याय निवडा –
अ) एकाक्षरी शब्दाचे सामान्य रूप होत नाही
ब) परकीय भाषेतील शब्दांचे सामान्य रूप केव्हा-केव्हा होत नाही
क) ग्राम किंवा देशवाचक विशेषनामाचे केव्हा-केव्हा सामान्य रूप होत नाही
अ) एकाक्षरी शब्दाचे सामान्य रूप होत नाही
ब) परकीय भाषेतील शब्दांचे सामान्य रूप केव्हा-केव्हा होत नाही
क) ग्राम किंवा देशवाचक विशेषनामाचे केव्हा-केव्हा सामान्य रूप होत नाही
Correct Answer: अ, ब, क बरोबर
अ) एकाक्षरी नामांचे (उदा. 'मी', 'तू' या सर्वनामांचे सामान्य रूप होते, पण अनेक नामांचे होत नाही). ब) परकीय शब्दांचे (उदा. फोटो, रेडिओ) सामान्य रूप होत नाही. क) काही विशेषनामांचे (उदा. पुणे) सामान्य रूप होत नाही. 'केव्हा-केव्हा' हा शब्द वापरल्यामुळे सर्व विधाने योग्य ठरतात.
Question : 18
ओ-कारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्य रूप कोणते होते
Correct Answer: ओ-कारान्त
ओ-कारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्य रूप मूळ शब्दाप्रमाणे ओ-कारान्तच राहते. (उदा. किलो \ किलोला, रेडिओ \ रेडिओला).
Question : 19
पुढील विधाने वाचा –
1. ए-कारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्य रूप या-कारान्त होते
2. आ-कारान्त स्त्रीलिंगी नामाचे सामान्य रूप ए-कारान्त होत नाही
1. ए-कारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्य रूप या-कारान्त होते
2. आ-कारान्त स्त्रीलिंगी नामाचे सामान्य रूप ए-कारान्त होत नाही
Correct Answer: फक्त 1 बरोबर
1) ए-कारान्त पुल्लिंगी नाम (उदा. गाणे) सामान्य रूप होताना गाण्या (या-कारान्त) होते \ बरोबर.
2) आ-कारान्त स्त्रीलिंगी नामाचे (उदा. शाळा) सामान्य रूप शाळे (ए-कारान्त) होते \ त्यामुळे 'होत नाही' हे विधान चूक आहे
2) आ-कारान्त स्त्रीलिंगी नामाचे (उदा. शाळा) सामान्य रूप शाळे (ए-कारान्त) होते \ त्यामुळे 'होत नाही' हे विधान चूक आहे
Question : 20
'सगळीकडे वेड्यांचा बाजार' या वाक्यात सामान्य रूप झालेल्या शब्दांची संख्या किती आहे
Correct Answer: एक
फक्त वेड्यांचा ('वेडे' \ 'वेड्यां' + चा) या एका शब्दाचे सामान्य रूप झाले आहे. 'सगळीकडे' हे क्रियाविशेषण अव्यय आहे
Question : 21
जसे विभक्ती प्रत्यय जोडताना नामाचे सामान्य रूप होते, त्याचप्रमाणे शब्दयोगी अव्यय जोडताना सुद्धा त्या शब्दाचे सामान्य रूप होते
Correct Answer: पूर्ण वाक्य बरोबर
सामान्य रूप होण्यासाठी नामाला विभक्ती प्रत्यय किंवा शब्दयोगी अव्यय लागणे आवश्यक आहे
Question : 22
'अ-कारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्य रूप आ-कारान्त होते.' या नियमात बसणारा शब्द निवडा.
Correct Answer: खांब
खांब (अ-कारान्त पुल्लिंगी) \ खांबा (आ-कारान्त सामान्य रूप). (उदा. खांबाला). इतर शब्द वेगळ्या कारान्ताचे आहेत.
Question : 23
खालीलपैकी कोणत्या शब्दाचे सामान्य रूप होताना दंततालव्याचा तालव्य होईल
Correct Answer: चोच
काही 'च'/'ज' ने संपणाऱ्या शब्दांच्या अनेकवचनी सामान्य रूपात दंततालव्य वर्णाचा (उदा. च) उच्चार तालव्य होतो. चोच (चोचीचा) हा त्या नियमाशी संबंधित आहे
Question : 24
'जुईच्या वेलीला सुंदर फूल आले आहे .' या वाक्यातील सामान्य रूप ओळखा
Correct Answer: वेलीला
वेलीला = वेली (सामान्य रूप) + ला. (वेल (मूळ) \ वेली (सामान्य रूप)
Question : 25
सशाला चार पाय असतात.' या वाक्यातील अधोरेखित शब्दातील नामाचे सामान्य रूप ओळखा
Correct Answer: सशा
सशाला = सशा (सामान्य रूप) + ला (प्रत्यय). 'आ' कारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्य रूप 'या' कारान्त होते
Question : 26
खालीलपैकी सामान्य रूप न होणारा शब्द ओळखा
Correct Answer: फोटो
Question : 27
'कुंकू' या शब्दाचे सामान्य रूप खाली दिलेल्या पैकी कोणते ते सांगा
Correct Answer: कुंकवा
कुंकू (ऊ-कारान्त नपुंसकलिंगी) \ कुंकवा (सामान्य रूप). (उदा. कुंकवाला).
Question : 28
'झाड' या शब्दाचे सामान्य रूप खाली दिलेल्यापैकी कोणते ते सांगा
Correct Answer: झाडा
झाड (अ-कारान्त नपुंसकलिंगी) \ झाडा (सामान्य रूप). (उदा. झाडाला).
Question : 29
कंसातील शब्दांचे सामान्य रूप निवडा. माझ्या (अंगण) एक वडाचे झाड आहे
Correct Answer: अंगणा
अंगण (अ-कारान्त नपुंसकलिंगी) \ अंगणा (सामान्य रूप). पूर्ण शब्द नव्हे, तर फक्त सामान्य रूप विचारले आहे . योग्य विधान - माझ्या अंगणात एक वडाचे झाड आहे
Question : 30
'खेळ' या नामाचे सामान्य रूप काय होईल
Correct Answer: खेळा
खेळ (अ-कारान्त पुल्लिंगी) \ खेळा (आ-कारान्त सामान्य रूप). (उदा. खेळाडू).
Your Score
Total Questions :
Attempted :
Correct Answers :
Wrong Answers :
Your Score : /