तखतमल जैन समिती बद्दल संपूर्ण माहिती - Takhatmal Jain Samiti ( In Marathi ) Mpsc battle

तखतमल जैन समिती बद्दल संपूर्ण माहिती

Takhatmal Jain Samiti : स्पर्धा परीक्षांच्या क्षेत्रात महत्त्वाच्या समित्या आणि आयोगांचे ज्ञान अपरिहार्य आहे. भारताच्या प्रशासकीय भूभागावर अमिट छाप सोडलेली अशीच एक उल्लेखनीय समिती म्हणजे तखतमल जैन समिती. या समितीच्या अंतर्दृष्टी आणि शिफारशींचे विविध क्षेत्रांमध्ये दूरगामी परिणाम आहेत.

या लेखात, आपण तखतमल जैन समिती बद्दल जाणून घेणार आहोत. तखतमल जैन यांच्या सक्षम नेतृत्वाखाली 1966 मध्ये स्थापन झालेल्या या समितीवर केंद्र आणि राज्य पातळीवर प्रशासकीय सुधारणांसाठी शिफारशी तयार करण्याचे महत्त्वपूर्ण कार्य सोपविण्यात आले होते.

Takhatmal Jain Samiti in Marathi

केंद्र तसेच राज्यातील प्रशासकीय सुधारणा संबंधित शिफारशी करण्याच्या उद्देशाने 17 जुलै 1966 रोजी तखतमल जैन यांच्या अध्यक्षतेखाली 5 सदस्यीय समितीची स्थापना करण्यात आली.

समितीने 28 फेब्रुवारी 1967 मध्ये केंद्र सरकारला आपला अहवाल सादर केला. अहवालामध्ये समितीने खालील महत्त्वाच्या शिफारशी केल्या आहेत.

❒ तखतमल जैन समितीच्या शिफारशी

• त्रिस्तरीय पंचायत राज व्यवस्था पद्धतीचा अवलंब करावा.
• 20 हजार पेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या क्षेत्रात ग्रामपंचायतीची स्थापना करू नये.
• 3000 ते 5000 लोकसंख्येसाठी एक ग्रामपंचायत स्थापन करावी.
• ग्रामपंचायतमध्ये किमान 9 व कमाल 19 सदस्य असावेत.
• सरपंचाची निवड प्रत्यक्ष प्रौढ मताधिकार पद्धतीने म्हणजे जनतेकडून व्हावी.
• ग्रामपंचायत सदस्यांचा कार्यकाळ 5 वर्षांचा असावा.
• सर्व राज्यांनी कायद्यानुसार ग्रामसभा स्थापन करावी.
• स्थानिक स्वराज्य संस्था संचालनालय ही संस्था स्थापन करावी.
• पंचायत समितीमध्ये किमान 40 व कमाल 60 सदस्य असावेत.
• पंचायत समितीचे अध्यक्ष जिल्हा परिषदेचे पदसिद्ध सभासद असावेत.
• पंचायतराज व्यवस्थेमध्ये महिला, अनुसूचित जाती व अनुसूचित जमाती यांना आरक्षित जागा असाव्यात.
• केंद्रीय वित्त आयोगाच्या धर्तीवर राज्यात राज्य वित्त आयोगाची स्थापना करावी.

❒ हे पण वाचा

• पंचायतराज बद्दल माहिती
• 73 वी घटनादुरुस्ती
• वसंतराव नाईक समिती
• बलवंतराय मेहता समिती
• ग्रामसेवक माहिती
• महान्यायवादी बद्दल संपूर्ण माहिती
• महाधिवक्ता माहिती
• महानगरपालिका आयुक्त माहिती
• GVK Rao समिती
• पी. बी. पाटील समिती
• पोलीस पाटील माहिती
• 74 वी घटनादुरुस्ती
• नगरपरिषद माहिती
• औद्योगिक वसाहत नगर प्राधिकरण
• कोतवाल माहिती